Ceylan zarif ve alımlı gövdesi, çevikliği, güzel gözleri ve yüksek hızıyla tanınan ceylanın oldukça geniş bir yaşama alanı vardır. Afrika’nın Atlas Okyanus kıyılarından ve tropik kesimlerinden başlayıp Asya’da Moğolistan’ın batısına kadar uzanan bölgelerindeki açık alanlarda 14 tür ceylan yaşar. Çift toynaklı ve geviş getiren bir otçul memeli olan ceylan, antilop ve sığırlarla aynı familya (bovidae) içinde sınıflandırılır.
Ceylan türlerinin 12’si Gazella, ikisi ise procapra cinsinde yer alır. Bozkırlarda ve yarı çöllerde, genellikle beş-on tanesi yada yüzlercesi bir arada sürüler oluşturarak dolaşan ceylanlar küçük yapılı hayvanlardır. Omuz yükseklikleri türe göre 60-90 cm arasında değişir. Gövdesi aslında tombulca olmakla birlikte, bacaklarının ince ve yüksek oluşu yüzünden ceylan ince ve zarif görünür. Postu genellikle kahverengi olan ceylanın butları ve karnı beyazdır: çoğu türde gövdenin iki yanında boylu boyunca uzanan koyu renkli iki şerit bulunur. Ceylanın kuyruğu kısa ve püsküllü uçludur. Anadolu’dan Moğolistan’a kadar uzanan bölgede yaşayan İran ceylanı (Gazella Subgutturosa) dışındaki türlerde hem erkekte hem de dişide, genellikle geriye doğru kıvrık bir çift boynuz bulunur. İran ceylanının dişisi ise ya güdük boynuzludur ya da hiç boynuzu yoktur.
14 ceylan türünden Tibet ceylanı (procapra picticaudata) Tibet ve çevresinde, Moğol ceylanı (procapra gutturosa) Moğolistan’da yaşar. Bu ikisi ile İran ceylanı dışında kalan türleri Afrika’nın çeşitli bölgelerinde bulunur. Özellikle eti ve derisi için yoğun biçiminde avlandıklarından ceylanların bazı alttürleri çok azalmıştır. Hatta bazılarının tümüyle tükendiği sanılmaktadır. Örneğin, pelzeln ceylanı (Gazella Leptoceros) soyları tükenmek üzeredir. Türkiye’de ceren ve ceylan adlarıyla tanınan İran ceylanı eskiden Adana-Mardin arasındaki düzlüklerde yaşardı. Günümüzdeyse yalnızca Urfa’nın güneydoğusunda çok az sayıda İran ceylanı kalmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder